الکتروموتور یکی از مهمترین تجهیزات صنعتی است که نیروی الکتریسیته را به دوران تبدیل می‌کند، امروزه در بیشتر ماشین آلات و دستگاه‌های صنعتی، موتور الکتریکی به عنوان یکی از مهمترین و اصلی‌ترین بخش‌های آن به کار رفته است. به دلیل تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی، الکتروموتور به عنوان قلب تپنده لوازم خانگی، تجهیزات صنعتی، تجهیزات شهری و انواع ماشین آلات به کار می‌رود. الکتروموتورها بر اساس کار نوع برند و کاربردشان دارای انواع مختلفی هستند که در حال حاضر الکتروموتور سه فاز و تک فاز از پرکاربردترین نوع الکتروموتورهای صنعتی به حساب می‌آیند. با اطلاع از تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز شما می‌توانید برای خرید این محصول بر اساس نوع حرفه و صنعت مورد نظر، بهتر تصمیم‌گیری کنید.
ویژگی الکتروموتور تک فاز
الکتروموتورهای تک فاز با برق ۲۲۰ ولت راه اندازی شده و دارای مدل‌های متنوعی است، فاز شکسته، قطب چاکدار، دفعی، خازن دار، سنکرون و غیره انواع موتورهای تک فاز را تشکیل می‌دهند. موتورهای تک فاز به دلیل سیم کشی برق شهری بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی‌تر از الکتروموتورهای سه فاز هستند، به دلیل پایین بودن توان الکتروموتور تک فاز، از آن در اغلب وسایل خانگی، کارگاه‌های صنعتی کوچک یا واحدهای تجاری استفاده می‌کنند.
معمولاً سرعت این نوع موتورها زیاد بوده به همین دلیل از آن برای ساخت وسایل خانگی مانند جاروبرقی، همزن و آبمیوه گیری استفاده می‌شود. امروزه در مصارف خانگی و نیمه صنعتی بیشتر از موتورهای تک فاز در مقایسه با نوع سه فاز استفاده می‌کنند که این مورد یکی از اصلی‌ترین تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز به حساب می‌آید. علاوه براین، موتورهای تک فاز فقط دارای یک میدان تولید هستند که این کار تعمیر و نگهداری آن‌ها را آسان و مقرون به صرفه می‌کند.
مزایای الکتروموتور تک فاز
استفاده از الکتروموتور تک فاز می‌تواند مزیت‌های زیادی داشته باشد و وجود برخی از ایت مزیت‌ها سبب تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز شده است، برخی از مهمترین مزیت‌های این نوع الکتروموتور به شرح زیر است:
🔹 کاربرد راحت
🔹 نصب و راه اندازی سریع
🔹 ساخت انواع دستگاه و تجهیزات صنعتی سبک
🔹 استفاده از آن‌ها در صنایع ساختمان سازی، تولید انواع سیستم‌های سرمایشی مانند یخچال‌ها و کولرهای آبی و تولید انواع بالابر
🔹 داشتن سر و صدای کمتر و در نتیجه کاهش آلودگی صوتی یا مزاحمت برای دیگران هنگام استفاده
🔹 داشتن قابلیت کنترل سرعت
🔹 طراحی با توان بالا و بازدهی بهینه
معایب الکتروموتور تک فاز
در کنار مزایای زیاد، الکتروموتور تک فاز می‌تواند معایبی نیز داشته باشد، پس از شناخت تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز و اطلاع از معایب الکتروموتورهای تک فاز، شما می‌توانید برای داشتن یک خرید مطمئن‌تر اقدام کنید. از مهمترین معایب الکتروموتور تک فاز می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
🔹 استهلاک زیاد
🔹 مصرف بالا
🔹 نیاز داشتن به خازن برای راه اندازی اولیه
🔹 داشتن مصرف نسبتاً بالا
🔹 روشن نشدن با یک منبع تغذیه تک فاز به دلیل نداشتن گشتار اولیه کافی برای موتور
🔹 نیاز داشتن به یک مدار اضافی مانند استارت موتور به منظور عملکرد صحیح
علاوه بر موارد ذکر شده که جزء عیوب سطحی به حساب می‌آیند، الکتروموتور تک فاز مشکلات جدی نداشته و به همین دلیل جزء موتورهای محبوب در مصارف نیمه صنعتی و خانگی به حساب می‌آید.
راه های ارتباطی با فرازین صنعت
ویژگی الکتروموتور سه فاز
الکتروموتور سه فاز نسبت به نوع تک فاز از توان بالاتری برخوردار است و برای ایجاد نیروی مکانیکی نیاز به برق سه فاز دارد که این مورد از اصلی‌ترین تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز به حساب می‌آید. بیشتر الکتروموتورهای سه فاز موجود در صنایع از نوع قفسه سنجابی است که با توان بالاتر از چند صد اسب بخار تولید می‌شوند، امروزه در بیشتر صنایع سنگین و برای ساخت ماشین آلات، از موتورهای سه فاز استفاده می‌شود. امروزه در بیشتر صنایع از جمله صنایع غذایی، فولاد، کشاورزی، معدن، صنایع خودروسازی و غیره از الکتروموتور سه فاز استفاده می‌شود. الکتروموتور سه فاز را به دو روش ستاره‌ای یا مثلثی که بستگی به نوع الکتروموتور دارد، راه اندازی می‌کنند که توان الکتروموتور در حالت مثلثی سه برابر بیشتر از توان الکتروموتور در حالت ستاره‌ای است، پس در جاهایی که به توان بیشتری احتیاج است از حالت مثلثی استفاده می‌کنند.
مزایای الکتروموتور سه فاز
وجود مزایای زیاد در الکتروموتور سه فاز سبب شده است تا امروزه در موارد صنعتی و غیرصنعتی از آن استفاده شود، از مهمترین مزیت‌های الکتروموتور سه فاز می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
🔹 طراحی مستحکم
🔹 کاربرد آسان
🔹 قیمت مناسب
🔹 هزینه بهره وری کم
🔹 عدم نیاز به خازن
🔹 امکان تولید در قدرت‌های بالا
🔹 قیمت ارزان
🔹 داشتن حداکثر کارایی و انتقال انرژی بیشتر نسبت به موتور تک فاز
🔹 داشتن عملکرد مناسب بدون ایجاد لرزش زیاد
🔹 اشغال فضای کمتر
معایب الکتروموتور سه فاز
هرچند سیستم‌های سه فاز دارای مزایای فراوانی نسبت ب نوع تک فاز هستند ولی این سیستم‌ها می‌توانند معایبی نیز داشته باشند، افراد متقاضی خرید، بعد از مقایسه تفاوت الکتروموتور سه فاز و تک فاز و بررسی معایب آن‌ها می‌توانند نوع باکیفیت و مرغوب آن را تهیه کنند؛ از برخی معایب الکتروموتور سه فاز می‌توان موارد زیر را نام برد:
🔹 برای راه اندازی نیاز به برق سه فاز شهری دارند.
🔹 در سرعت‌های پایین‌تر از سرعت نامی دچار افت فشار می‌شوند.
🔹 برای راه اندازی به جریان زیادی احتیاج دارد به طوری که گاهی اوقات جریان راه اندازی تا ۸ برابر افزایش پیدا می‌کند.
🔹 احتمال ایجاد صدمات مکانیکی مختلف و آسیب به قسمت‌های مختلف دستگاه مانند تسمه و گیربکس زیاد است.
تفاوت کارکرد الکتروموتور تک فاز و سه فاز
الکتروموتور تک فاز با یک جریان متناوب با فرکانس برق شهر یعنی ۵۰ تا ۶۰ کار می‌کنند و تغییر این جریان متناوب، موجب ایجاد لرزش در عملکرد الکتروموتور می‌شود. در حالی‌که در الکتروموتورهای سه فاز، از آنجایی‌که موتور توسط سه جریان متناوب با فرکانس یکسان راه‌اندازی می‌شوند؛ عملکرد ثابت‌تر و با لرزش کمتری دارند. ضمن اینکه توان قابل ارائه در الکتروموتورهای سه فاز خیلی بیشتر از الکتروموتور تک فاز است و برای کاربردهای صنعتی همواره ترجیح داده می‌شوند. الکتروموتورهای تک فاز نیز به‌عنوان‌عدم امکان بهره‌گیری از الکتروموتورهای سه فاز در سیستم‌های برق شهری تک فاز و راه‌اندازی ساده‌تر، تنها انتخاب ممکن برای استفاده‌های خانگی هستند و کاربرد زیادی دارند.
